Αναρτήσεις

Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018

Η μακριά πορεία του ανθρώπου στην Αγριότητα



George Frederic Watts,  Ελπίδα 1886 Πινακοθήκη Tate Λονδίνο     

Θα ήθελα να παρουσιάσω εν συντομία μια σημαντική σημείωση σχετικά με την πορεία της εξέλιξης της ανθρώπινης φυλής, που βοηθάει να αντιληφθούμε το στίγμα του σύγχρονου ανθρώπου στην μακριά πορεία της εξέλιξής του ανά τους αιώνες.


Ο H. Morgan Lewis, ο πρωτοπόρος Αμερικανός ανθρωπολόγος, στο έργο του 
«Η ΑΡΧΑΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ» σημειώνει πως, αν υποθέσουμε πως η ύπαρξη του ανθρώπου πάνω στη γη μετράει 100.000 χρόνια συνολικά,τότε τα στάδια που μπορούμε να την διαιρέσουμε είναι τα ακόλουθα:

 ΚΑΤΩΤΕΡΟ, ΜΕΣΑΙΟ και ΑΝΩΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΓΡΙΟΤΗΤΑΣ  συνολική διάρκεια 60.000 χρόνια.

ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑΣ 20.000 χρόνια

 ΜΕΣΑΙΟ και ΑΝΩΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑΣ συνολική διάρκεια 15.000 χρόνια. 

Τέλος, ακολουθεί το στάδιο του ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ που ισχύει μόλις τα τελευταία 5.000 χρόνια.

Αυτό είναι ένα συμπέρασμα μεγάλης σπουδαιότητας στην εθνολογία, που ορίζει πως:  Η εμπειρία της ανθρωπότητας στην Αγριότητα ήταν μεγαλύτερη σε διάρκεια απ' όλη την επακόλουθη εμπειρία της και η περίοδος του Πολιτισμού καλύπτει μόνο ένα μικρό τμήμα της ζωής της ανθρώπινης φυλής.΄

Ας μην ξαφνιαζόμαστε λοιπόν όταν πληροφορούμαστε για τις βαρβατότητες που συμβαίνουν συχνά πυκνά ανά τον κόσμο. 
Όπως φαίνεται, έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα μέχρι να περάσει στην κυτταρική μας μνήμη ο πολιτισμός που παράγει το πνεύμα μας. 
Τα βάρβαρα ένστικτά μας είναι ακόμα βαθιά ριζωμένα στη συλλογική μνήμη της ανθρωπότητας.
Ας ελπίσουμε πως η πορεία προς την ολοκληρωτική επικράτηση του σταδίου του Πολιτισμού θα διαρκέσει πολύ, πάρα πολύ λιγότερο.


                             


Το πρωτοποριακό αυτό έργο του Αμερικανού αρχαιολόγου, κοινωνιολόγου, ιστορικού και εθνολόγου HMorgan Lewis επηρέασε βαθύτατα τον Μαρξ και τον Ένγκελς.
Ο τελευταίος θεωρούσε το έργο του Μόργκαν ισάξιο σε σπουδαιότητα με την Θεωρία Εξέλιξης των Ειδών του Δαρβίνου και την Θεωρία της Υπεραξίας του Μαρξ. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)









18 σχόλια:

  1. Σοβαρή τοποθέτηση. Δεν ξέρω-ακριβώς- για τα εκατό χιλιάδες χρόνια, νομίζω πως είναι πάρα πολύ περισσότερα αλλά υπόθεση κάνει ο άνθρωπος. Οι παλαιοντολόγοι μιλούν για εκατομμύρια χρόνια ύπαρξης του ανθρώπου πάνω στη γη και αν ο πολιτισμός του εξελίχτηκε μόνο τα τελευταία πέντε χιλιάδες χρόνια, μοιάζει απίθανο με βάση το νόμο των... πιθανοτήτων! [Δεν έχω διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο παρά διάφορες αναφορές στον Μόργκαν.] Καλημέρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τα εκατό χιλιάδες χρόνια ήταν μια υποθετική θεώρηση του Μόργκαν. Πράγματι η επιστήμη αργότερα συμπλήρωσε και σε κάποια σημεία αναθεώρησε τις θέσεις του Μόργκαν χωρίς αυτό να μειώνει την πολύτιμη προσφορά της Αρχαίας Κοινωνίας του. Αν το διαβάσεις, συνδύασέ το με την Καταγωγή της Οικογένειας, της Ιδιοκτησίας και του Κράτους του Έγκελς
      Καλή εβδομάδα Κώστα

      Διαγραφή
  2. Πολύ σοβαρό πραγματι, ελπίζω όμως να μην αποτελεσει δικαιολογία για τη βαρβαρότητα του κόσμου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η Βαρβαρότητα σήμερα βασίζεται στις άδικες οικονομικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Αν δεν διορθωθεί αυτό δεν θα φτιάξει τίποτα.
      Καλή εβδομάδα Ειρήνη

      Διαγραφή
  3. Μαρία μου, δεν την ήξερα αυτήν την προσέγγιση. Ειλικρινά έχει μεγάλο ενδιαφέρον και φανερώνει πολλά μη εξηγήσιμα.
    Αλλά το σπουδαιότερο είναι η δική σου συνεισφορά στη δική μας σκέψη. Το σπιτικό σου εδώ είναι γεμάτο τέτοια θεματολογία που βάζει ζητήματα και θέματα ιδιαίτερα κρίσιμα και σοβαρά.
    Πολλές γλυκές καλησπέρες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κάποια σταχυολογήματα για να δοθεί η αφορμή σε όποιον ενδιαφέρεται να ψάξει παρακάτω.
      Ο χώρος δεν ενδείκνυται για μεγαλύτερες αναλύσεις που ούτως ή άλλως έχουν κάνει οι ιστορικοί και οι άλλοι ειδήμονες.
      Καλή εβδομάδα Γιάννη

      Διαγραφή
  4. Εξαιρετικές οι πληροφορίες που μας παραθέτει ο Μόργαν.
    Τώρα, τι κάνει ο "νοήμον" άνθρωπος στην εποχή μας, διαπιστώνοντας πως η ανθροπώτητα πάει απ΄το κακό στο χειρότερο; Δεν είναι μια πρόκληση για δράση; Φυσικά δεν εννοώ να βγει έξω με ντουντούκες, αλλά να αναλογιστεί την τεράστια ευθύνη που φέρει και ν' αλλάξει ο ίδιος τρόπο πλεύσης, που σημαίνει να πάψει να διαιωνίζει την βαρβαρότητα με τον τρόπο που ζει...

    Πολλά τα ΑΦιλιά καρδιάς Μαρία μου! (Α=Αληθινά)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αν προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε το Μόργκαν σε συνδυασμό με τη Θεωρία του Έγκελς για τη διαχείριση των φυσικών πόρων, τότε η αλλαγή που αναφέρεις Στεφανία θα έρθει μόνον όταν ο άνθρωπος προχωρήσει σε δίκαιη κατανομή του φυσικού πλούτου. Αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας "εξημέρωσης" του ανθρώπου.
      Καλή εβδομάδα

      Διαγραφή
  5. Εξαιρετική τοποθέτηση. Αν μη τι άλλο αρκετά λογική, για να σε κάνει να σκεφτείς πως έχει δίκιο και να σε κάνει να θες να πας και παραπέρα και να σκεφτείς κι αν ήταν να προστεθεί άλλο στάδιο: ποιο θα μπορούσε να είναι αυτό και αν συνέβαινε πόσο θα είχε διαρκέσει ο πολιτισμός!
    Σε ευχαριστούμε για τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
    Καλό ξημέρωμα Μαρία :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Μόργκαν βάσισε το βιβλίο του σε μελέτη και έρευνα σαράντα χρόνων.
      Ο Ένγκελς επτά χρόνια μετά την έκδοση της Αρχαίας Κοινωνίας διατύπωσε τη Θεωρία του για την Καταγωγή της Οικογένειας, της Ιδιοκτησίας και του Κράτους που έμεινε στα χαρτιά. Πώς να προχωρήσει η ανθρωπότητα μπρος; Με τον καπιταλισμό αποκλείεται όπως αποδείχθηκε. Βρισκόμαστε λοιπόν σε αναζήτηση μιας Νέας Κοινωνίας Μαρίνα.
      Καλή εβδομάδα

      Διαγραφή
  6. Κι αν ακόμα οι χρόνοι του κάθε σταδίου που δίνονται δεν είναι ακριβείς, και πάλι πολλές σύγχρονες εκδηλώσεις του ανθρώπου επιβεβαιώνουν ότι ακόμα δεν έχει απαλλαγεί το ανθρώπινο είδος από τις εγγραφές των ενστίκτων. Το αξιοπερίεργο για μένα είναι πώς η θεωρία του Μόργκαν "επηρέασε βαθύτατα", όπως γράφεις, τους Μαρξ Ένγκελς, αφού το όραμα σε μια κοινωνία όπως την πίστεψαν στην ουσία καταπολεμάται από την "'άγρια" φύση του ανθρώπου.

    Πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες, Μαρία. Ευχαριστούμε και καλή σου βδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Ένγκελς ανάγει όλα τα ανθρωπολογικά δεδομένα της Αρχαίας Κοινωνίας του Μόργκαν στη Μαρξιστική βάση που είναι οι οικονομικές σχέσεις. Η Αρχαία Κοινωνία τον ενέπνευσε να γράψει την πραγματεία Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ, ΤΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ.
      Υποστήριξε ότι ο διαχωρισμός σε στάδιο Αγριότητας-Βαρβαρότητας και Πολιτισμού στηρίζεται περισσότερο στις κοινωνικές σχέσεις εξουσίας και τον έλεγχο των υλικών πόρων.
      Είπε λοιπόν ότι η Αγριότητα είναι η περίοδος κατά την οποία ο άνθρωπος ιδιοποιείται αγαθά στη φυσική τους κατάσταση ενώ η βαρβαρότητα είναι η περίοδος κατά την οποία μαθαίνει να εκτρέφει οικόσιτα ζώα, να καλλιεργεί τη γη και να επινοεί μεθόδους για τη καλύτερη απόδοση των φυσικών πόρων.
      Ο πολιτισμός είναι, κατά τον Ένγκελς, η περίοδος που ο άνθρωπος επεξεργάζεται τα αγαθά της φύσης αναπτύσσοντας βιομηχανία και τέχνη.
      Μεγάλο το θέμα. Η Αρχαία κοινωνία γράφτηκε το 1877 μετά από 40 χρόνια μελέτης και έρευνας, η Καταγωγή της Οικογένειας κ.λ.π. δημοσιεύθηκε πρώτη φορά επτά χρόνια μετά, 1884.
      Αυτά τα λίγα.
      Καλή εβδομάδα Διονύση

      Διαγραφή
  7. Μακάρι μόνο να περάσει γρήγορα στην κυτταρική μας μνήμη ο πολιτισμός που παράγει το πνεύμα μας.
    Δεν αντέχεται άλλο η βαρβαρότητα!
    Φιλιά πολλά και καλή εβδομάδα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η ανθρωπότητα θα δείξει την απαιτούμενη σοβαρότητα και τον ανάλογο πολιτισμό μόνον όταν μάθει να μοιράζει τον πλούτο με δικαιοσύνη. Μέχρι τότε θα είμαστε σε αυτή την κατάσταση.
      Καλή εβδομάδα και πολλά φιλιά κι από μένα Μαρία

      Διαγραφή
  8. Δεν ξέρω πόσο χρόνο θέλει να μείνει στην κυτταρική μας μνήμη ο πολιτισμός, αλλά και σ'αυτά τα χρόνια του πολιτισμού δεν συνέβησαν τόσες αγριότητες στο όνομα του;
    Φαίνεται πως ο άνθρωπος έχει βάρβαρα ένστικτα εκ γενετής και ο δρόμος προς τον αληθινό πολιτισμό είναι στρωμένος με αγριότητα. Εντυπωσιακή προσέγγιση του Αμερικανού ανθρωπολόγου
    Μπράβο Μαρία που μας την παρουσίασες
    Φιλιά πολλά και καλή σου εβδομάδα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και θα συνεχίσουν Άννα να συμβαίνουν αγριότητες αν δεν υπάρξει στον Κόσμο πραγματική δημοκρατία.
      Σ'ευχαριστώ πολύ και καλή εβδομάδα

      Διαγραφή
  9. Περιδιαβάζω το κονάκι σου, μου αρέσει, κοιτώ και τα παλιότερα κείμενα σου. Μερικά εξακολουθούν να είναι επίκαιρα.
    Ενδιαφέρον κείμενο. Θα ήθελα πολύ να είμαστε μια παρέα πίνοντας καφέ και να το συζητάμε. Κατά κάποιο τρόπο αυτό κάνουμε και εδώ. Δεν είναι το ίδιο βέβαια, αλλά είναι μπία προσεγγιστική λύση...
    Η Αγριότητα είναι μέσα στο DNA μας. Δυστυχώς. Είμαστε ζώα και αποδειχθήκαμε το αγριότερο από όλα τα ζώα. Στη δύναμη και στην ταχύτητα με πολλά άγρια ζώα δεν τα βγάζαμε πέρα. Έτσι επιλέξαμε την γνώση και την ευφυία για να επιβιώσουμε σαν είδος.
    Δεν αποκηρύξαμε την αγριότητα όμως, ας λέμε το αντίθετο, πάντα βρίσκουμε τρόπους να την δικαιολογούμε. ΟΛΟΙ !! Εγώ στην α! περίπτωση, εσύ στην β!, κάποιος άλλος στην γ! και πάει λέγοντας.
    Γιατί Μαρία μου και ο πόλεμος είναι αγριότητα. Και η προάσπιση του έθνους, της ράτσας, της θρησκείας, της φυλής, της οικογένειας, των αγαπημένων προσώπων μπορεί να φτάσει στην αγριότητα, σε κάποιο βαθμό της τουλάχιστον. Δικαιολογημενα (;) ή όχι.
    Γιατί και ο φανατισμός για ΚΑΘΕ ΛΟΓΟ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ στρώνει θεμέλια για βαρβαρότητα.
    Το κυριότερο : η προάσπιση αυτού που θεωρείς συμφέρον σου, μπορεί να σε σπρώξει σε σύγκρουση (με κάποιο βαθμό βαρβαρότητας) προς κάποιον με αντίθετα συμφέροντα.
    Που θέλω να καταλήξω : η πραγματική Δημοκρατία που οραματίζεσαι καλή μου φίλη (με πολλούς ορισμούς για το τι είναι πραγματική Δημοκρατία, δεν την εννούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο), η εξάλειψη της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπου, ναι μπορούν να περιορίσουν την βαρβαρότητα γιατί συρικνώνουν σημαντικές αιτίες της. Δεν την εξαλείφουν όμως.
    Άσε που πραγματική Δημοκρατία, εξάλειψη της ανθρώπινης εκμετάλλευσης... ψάξε τα σε κοινωνίς αγγέλων. Όχι ανθρώπων. Δυστυχώς.
    Γνώμη μου. Με κάθε σεβασμό στην όποια διαφορετική γνώμη δική σου ή άλλων σχολιαστών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Καλησπέρα Gip,
    Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί σου πως είμαστε άγριοι και μάλιστα ο πραγματικός αγώνας του ανθρώπου είναι να εξισορροπήσει τα άγρια ένστικτά του με την πρόοδο της συνύπαρξής του με τους άλλους μέσα σε κοινωνίες.
    Αυτό είναι πιστεύω το μεγάλο στοίχημα της Ανθρωπότητας πάνω στον πλανήτη.
    Δεν ξέρω αν φθάσει κάποτε ο άνθρωπος να ζει σε κοινωνία "αγγέλων". Μακάρι. Εμείς πάντως δεν θα το ζήσουμε ποτέ αυτό. Ίσως άλλες, μετά από μας, γενιές ανθρώπων να έχουν την ευκαιρία αυτή.
    Μια μικρή πρόοδος γίνεται μέσα από την παιδεία αλλά ακόμα είμαστε στις αρχές.

    Σ' ευχαριστώ που ανατρέχει και διαβάζεις παλαιότερα θέματα. Με τιμάς φίλε Gip και χαίρομαι που κάποια απ' αυτά καλύπτουν τα ενδιαφέροντά σου.
    Να είσαι καλά.
    Καλό απόγευμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή